De Veluwe is een van de mooiste natuurgebieden die ons land rijk is. Twee nationale parken, prachtige Hanzesteden en pittoreske dorpjes, kasteeltuinen en recreatiegebieden, de regio is enorm divers. Genoeg te doen op de Veluwe dus!
Wat te doen op de Veluwe tijdens een dagje uit?
Zin in een mooie boswandeling of loop je liever door een uitgestrekt heide op de Hoge Veluwe? Wil je fietsen of mountainbiken, wandelen of paardrijden? Of een dagje winkelen in een historische Hanzestad? De Veluwe is de ideale plek voor al deze activiteiten! Deze 17 tips mogen niet ontbreken op je Veluwe bucketlist!
De leukste dingen om te zien en doen op de Veluwe
1. Nationaal Park De Hoge Veluwe
Natuurlijk niet te missen is Park De Hoge Veluwe, het bekendste nationale park van Nederland. Dit bijzondere natuurgebied in Gelderland beslaat ongeveer vijf procent van de Veluwe en is onderdeel van het grootste laaglandnatuurterrein in Noordwest-Europa.
Oorspronkelijk was Park De Hoge Veluwe een bebost gebied, maar door menselijk toedoen (houtkap en begrazing) zijn heide en stuifzanden ontstaan. Nu is het park een mix van naald- en loofbos, heide en zandverstuivingen en landbouwgrond.
Te doen in het Park Hoge Veluwe
Op de Hoge Veluwe kun je verschillende activiteiten ondernemen. Wandelen en fietsen door de natuur, met meer dan 55 km aan fiets- en wandelpaden, of neem deel aan een rondleiding op het park, waar je meer te weten kunt komen over de geschiedenis en de natuur van het gebied.
Ook vind je er bijzondere architectuur, zoals het door Berlage ontworpen jachthuis Sint Hubertus, het Park Paviljoen met daarin de Parkwinkel en het Parkrestaurant, het Museonder, de Theekoepel en Theehuis de Kemperberg. En natuurlijk de beeldende kunst in en rondom het Kröller-Müller Museum.
2. Kunst in het Kröller-Müller Museum
Het bezoeken van het Kröller-Müller Museum en haar beeldentuin is een must. Het bezoeken van het Kröller-Müller Museum en haar beeldentuinMet bijna 90 schilderijen en ruim 180 tekeningen bezit het museum de op-één-na grootste Van Goghverzameling ter wereld. Daarnaast bevat de collectie topstukken van moderne meesters als Claude Monet, Georges Seurat, Pablo Picasso en Piet Mondriaan.
Foto door qwesy qwesy, CC BY 3.0 (via Wikimedia Commons)
Zo bezoek je het Park
Nationaal Park de Hoge Veluwe is het enige nationale park in Nederland waarvoor je een toegangskaartje moet kopen. Het Park heeft ingangen in Hoenderloo, Otterlo en Schaarsbergen en is dagelijks geopend vanaf 9 uur. Voor actuele sluitingstijden en tickets bezoek je de website.
3. Posbank (Nationaal Park De Veluwezoom)
Het grootste natuurgebied op de Veluwe is Nationaal Park Veluwezoom, bij veel mensen beter bekend als de Posbank. Het park telt ruim 5.000 hectare en is onderdeel van de Veluwe. Hier tref je haast ongerepte natuur met bossen, heide, landgoed en zandverstuivingen.
Bijzonder is ook het heuvelachtige landschap, met prachtig uitzicht als gevolg. Zo kun je op mooie heldere dagen zelfs Duitsland zien liggen vanaf de Posbank.
In augustus staat ook op de Posbank de heide prachtig in bloei ©watzijzegt.com
Voor heerlijke koffie, informatie over het gebied of een leuke activiteit kun je terecht in het Bezoekerscentrum, in Rheden. Vanuit het bezoekerscentrum worden regelmatig activiteiten georganiseerd en kun je mee met de boswachter.
4. Rij met een e-chopper over de Veluwe
Zin om de Veluwe eens op een andere manier te verkennen? Huur dan een elektrische chopper en cruise lekker ontspannen langs diverse routes.
Je huurt deze e-choppers bij Van der Valk Hotel De Cantharel in Apeldoorn vanaf €37,50. De milieuvriendelijke e-choppers hebben een bereik van zo’n 40-50 kilometer en kun je per tijdsblok van 2,5 uur huren (zodat je niet met een lege accu komt te staan).
Cruise over de Veluwe met een elektrische chopper ©watzijzegt.com
Big 5: Wild spotten op de Veluwe
Wild spotten in Nederland? Jazeker! Wij hebben onze eigen Big 5! De Nederlandse ‘grote vijf’ bestaat uit de ree, het edelhert, het wilde zwijn, de zeehond en de bever. Die laatste twee zul je niet spotten op de Veluwe maar je kunt natuurlijk wel op zoek naar edelherten, reeën en zwijnen. Ga op safari met Staatsbosbeheer en ontdek het wild op de Veluwe.
6. Oog in oog met Schotse hooglanders in het Deelerwoud
Het Deelerwoud is een Nederlands natuurgebied van 2380 hectare op de Veluwe in de provincie Gelderland. Hoewel het tussen twee bekende buren ligt – de Nationale Parken Hoge Veluwe en Veluwezoom – is het hier vaak een stuk rustiger.
Dat betekent ook een grotere kans dat je oog in oog staat met herten, runderen of wilde zwijnen! Zo kwam ik hier tijdens een fotoworkshop deze stoere (en fotogenieke) Schotse hooglanders tegen.
Een van de Big Five: Schotse Hooglanders in natuurgebied Deelerwoud op de Veluwe
Wandelroute Deelerwoud
Zin in een leuke wandeling? De wandelroute Deelerwoud is zo’n 9 kilometer lang en voert je door bos, heidevelden en een prachtig coulisselandschap. Vanaf het parkeerterrein Deelerwoud langs de N804 (Delenseweg) loop je naar het grote informatiepaneel. Vanaf hier volg je de groene-paaltjesroute.
7. Genieten van de Planken Wambuis (Ede)
Tussen Ede en Otterlo ligt natuurgebied de Planken Wambuis. Hier kun je heerlijk wandelen: er is een gemarkeerde route van ongeveer 4,5 kilometer lang die loopt door een afwisselend en wildrijk natuurgebied. Onderweg kom je heide, stuifzand, gras- en bouwland en bos tegen. Uitgewandeld? Na je wandeling kun je genieten van een lunch of diner bij Restaurant Planken Wambuis.
Wandelen en lekker eten & drinken bij Planken Wambuis op de Veluwe
8. Hei en Airborne op de Ginkelse Heide
Ook bij Ede vind je de Ginkelse Heide, een natuurreservaat dat naast natuur ook bekend staat om de jaarlijkse Airborne-herdenking. Het gebied bestaat uit uitgestrekte heidevlaktes die worden afgewisseld met bos. Dat maakt van de Ginkelse Heide een prachtig gebied om te wandelen, fietsen of andere activiteiten te ondernemen.
Voor een hapje en drankje kun je terecht bij Juffrouw Tok (Verlengde Arnhemseweg 101, Ede).
Elk jaar staat de Ginkelse heide prachtig in bloei
9. Ontdek de Veluwse Hanzesteden
Van de 22 Hanzesteden in Nederland liggen er drie op de Veluwe. Wie van middeleeuwse stadjes houdt, wil dan ook zeker een bezoek brengen aan Harderwijk, Elburg en Hattem. Hier wandel je door karakteristieke straatjes en oude stadscentra en proef je nog een stukje sfeer van vroeger.
Verken de pittoreske straatjes van Hanzestad Harderwijk op de Veluwe ©watzijzegt.com
Krijg je geen genoeg van de middeleeuwse stadjes? Ook de Hanzesteden Deventer, Doesburg, Hasselt, Kampen, Zutphen en Zwolle liggen niet al te ver de Veluwe.
10. Smul van IJs van Co in Hoenderloo
Wie echt lekker ambachtelijk ijs wil proeven, reist af naar Hoenderloo. Hier verkoopt IJs van Co al sinds 1938 hun verse vanilleijs vanuit hun ijsloket in het hart van het dorp. Ik kwam hier vroeger al als kind met mijn ouders en probeer nog steeds elk jaar een ijsje te halen bij Co. IJs van Co is nog tot en met 30 oktober dagelijks geopend tussen 12 en 18 uur!
Adres: Krimweg 33D, 7351 AT Hoenderloo (www.ijsvanco.nl)
Het lekkerste ijs van de Veluwe verkopen ze bij IJs van Co! ©watzijzegt.com
Bezienswaardigheden op de Veluwe
11. Bezoek Paleis Het Loo
Paleis Het Loo in Apeldoorn mag natuurlijk niet ontbreken in deze lijst. Het paleis werd bewoond door leden van de Koninklijke Familie: bijna drie eeuwen lang deed het dienst als zomerresidentie van de Nederlandse stadhouders en koningen.
Museum Paleis Het Loo
Sinds 1984 is Paleis Het Loo een nationaal museum met prachtige barokke tuinen, prachtige koetshuizen en stallen die je kunt bezoeken. Leuk is het bijvoorbeeld om via de tuinen een wandelroute te volgen door een deel van het paleispark. Tijdens deze ‘Oranje-wandeling‘ loop je langs de veldvijvers met het badpaviljoen, theepaviljoen en de koninklijke botenhuizen.
Zoek je het liever hogerop? Via een lift aan de zijkant van het paleis is het dak toegankelijk. Hier heb je een prachtig uitzicht over de 17e-eeuwse paleistuinen: een gebied van zes hectare, omsloten door het bosrijke paleispark.
Op het Stallenplein vind je restaurant de Prins Hendrik Garage, waar je terecht kunt voor een hapje en drankje. Er worden regelmatig activiteiten en evenementen georganiseerd. Bezoek www.paleishetloo.nl voorafgaand aan je bezoek voor actuele informatie en tickets.
Bezoekadres: Koninklijk Park 16, Apeldoorn (navigatieadres in Google maps: Parkeerplaats Paleis Het Loo)
Bezoek Paleis Het Loo in Apeldoorn (Foto door Zairon (CC BY-SA 4.0), via Wikimedia Commons)
12. Kastelen op de Veluwe
Wist je dat er in heel Nederland nog steeds veel kastelen te vinden zijn? Op de Veluwe zijn 7 Geldersche kastelen opengesteld voor publiek. Leuk voor een dagje uit!
Bezoek bijvoorbeeld Kasteel Doorwerth, dat vanaf de middeleeuwen door adellijke families werd bewoond. Na grondige restoraties is het kasteel nu zoveel mogelijk in middeleeuwse vorm hersteld.
Of reis af naar Kasteel Cannenburch in het Gelderse Vaassen. Dit middeleeuwse kasteel ligt in een prachtig oud parkbos met weilanden en vijvers waar je mooi kunt wandelen en fietsen. Tip: van april t/m oktober kun je één keer per maand onder begeleiding van een gids de geheime gangen, trappen en vertrekken van het kasteel ontdekken. Wel even reserveren vooraf.
Ontdek de mooiste kastelen in Gelderland: bezoek Kasteel Cannenburch in Vaassen (foto via Unsplash)
Ga je naar het historische Kasteel Rosendael, dat is omringd door een prachtig park? Neem hier zeker even een kijkje bij de ‘Bedriegertjes’, een verrassende mozaïekvloer die wandelaars trakteert op stiekeme waterstraaltjes.
Ook leuk om te bezoeken is Huis Zypendaal. Het hele jaar kun je er op zondagmiddag terecht voor een rondleiding met een gids. Op andere dagen is Huis Zypendaal dicht, maar een kijkje in de tuinen kun je altijd combineren met een bezoek aan de binnenstad van Arnhem en park Sonsbeek, want die liggen op loopafstand van Huis Zypendaal.
13. Nederlands Openluchtmuseum
Een dagje Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem is een echte reis door de tijd. De mensen van het museum lijken zo uit het verleden te zijn weggelopen. Jong en oud beleven een onvergetelijke dag in het uitgestrekte museumpark van maar liefst 44 hectare. Hier proef je het verleden, terwijl je binnen stapt in Nederlandse huiskamers door de eeuwen heen. Voor volwassen bezoekers vaak heel herkenbaar en voor de jongeren onder ons een soms hilarisch inkijkje in ‘vroeger’.
Bezoek je het museum in het weekend? Ga dan mee op een rondleiding waarbij je meer te weten komt over de historische gebouwen en haar vroegere bewoners. Op het Kindererf is er dagelijks van alles te beleven. Doe een karweitje samen met de boerin, ga aan de slag met oudhollandse spelletjes of melk een koe! In het Openluchtmuseum is zo ontzettend veel te doen en te beleven.
Het Nederlands Openluchtmuseum is tijdens het hoogseizoen (t/m 30 oktober) dagelijks geopend van 10.00 uur tot 17.00 uur. Kijk voor actuele bezoekersinformatie en tickets op www.openluchtmuseum.nl.
Bezoekadres: Hoeferlaan 4, 6816 SG Arnhem
Bezoek het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem (foto via Unsplash)
14. Radio Kootwijk en het Kootwijkerzand
Rond het hart van de Veluwe ligt een grote zandverstuiving, het Kootwijkerzand. Met een oppervlakte van 700 hectare is het de grootste actieve zandverstuiving van West-Europa. Glooiende heuvels, zand en heide maken van het Kootwijkerzand een bijzonder natuurgebied.
Middenin het terrein staat een monumentaal zendstation, Radio Kootwijk. Dit historische zendstation werd ooit gebouwd om contact te onderhouden met toenmalig Nederlands-Indië. Nu is het markante gebouw cultureel erfgoed en een blikvanger op de Veluwe.
Adres: Radioweg 1, 7348 BG Kootwijk (niet rechtstreeks met de auto bereikbaar)
15. Wandelen in het Speulderbos op de Veluwe
Midden op de Veluwe ligt het Speulderbos, samen met het naastgelegen Sprielderbos, één van de oudste en mooiste bossen van Nederland. Het gebied is eigendom van Staatsbosbeheer en de natuur krijgt hier volop de ruimte haar eigen gang te gaan.
De informele titel ‘Mooiste bos van Nederland’ dankt het onder meer aan de ‘dansende bomen’. Deze eeuwenoude eiken hebben zich door de jaren heen in bochten – om en rond elkaar – gewrongen. Wandelen in het Speulderbos en Sprielderbos is dan ook een must voor natuurliefhebbers, wandelaars en fotografen.
Het Solse Gat in het Speulder- en Sprielderbos (foto door K.vliet (CC BY-SA 4.0))
Bijzonder overnachten op de Veluwe
Krijg je echt geen genoeg van de Veluwe? Ik zocht een paar van de mooiste adresjes voor je uit om heerlijk te overnachten op de Veluwe. Van kleine natuurhuisjes tot luxe boetiekhotels, zodat het aansluit bij je eigen voorkeur en budget.
16. Van der Valk Hotel De Cantharel (Apeldoorn)
Om te ontsnappen aan de drukte sliep ik al eens in Van der Valk Hotel De Cantharel in Apeldoorn. Het hotel ligt vlakbij de snelweg maar daar merk je maar weinig van. Het vernieuwde hotel heeft prachtig opgeknapte kamers, sommige compleet met groot bad in de kamer en hier kun je heerlijk ontspannen aan de rand van de Veluwse bossen.
17. Landgoed Groot Warnsborn (Arnhem)
Toen ik een mijlpaalverjaardag wilde vieren maar geen feestje kon geven, trakteerde ik mezelf op een luxe suite bij Landgoed Groot Warnsborn in Arnhem. Hier kun je gegarandeerd sfeervol genieten van luxe kamers en heerlijke gerechten uit de keuken van het restaurant.